Bilişim suçu cezası nasıl belirlenmektedir? Bilişim suçunun kapsamında pek çok dava konusu yer almaktadır. Bu sebeple de belirtmemiz gerekir ki; Her davanın kapsamında verilen cezalar farklı olmaktadır. Ayrıca davada cezanın belirlenmesinde etkili olan bir diğer faktörde; Suçun nitelikli hali, teşebbüs hali ve suçun tamamlanmış olması halleri olmaktadır. Bilişim suçlarını kısımlara ayırmak gerekirse;
- Bilişim sistemine girme ve orada kalma suçu (Türk Ceza Kanunu Madde 243-246)
- Bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme suçu (Türk Ceza Kanunu Madde 244)
- Banka ve kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu (Türk Ceza Kanunu Madde 245)
Banka ve kredi kartı suçunun cezası hakkında birkaç bilgi verecek olursak;
- Kart sahibinin kişiye kendi isteği ile vermesinin haricinde kartı kendinde tutan kişi için, 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası uygulaması ve beş bin güne kadar Adli para cezası uygulaması yapılabilir
- Başkalarına ait banka hesaplarıyla ilişkilendirilerek sahte banka veya kredi kartı üreten, satan, devreden, satın alan ya da kabul eden kişi 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezasına çarptırılır. Ayrıca bu uç kapsamı için on bin güne kadar, Adli para cezası uygulaması yapılabilmektedir
Bilişim suçu kapsamında cezalandırmalar belirlenirken, suçun işlenme şeklide önemli bir yere sahip olmaktadır. Kanunlarımız gerekliliğince, suçun işlenme şekli nitelikli özelliklere sahipse, verilen ceza oranında da farklılık meydana gelir. Bilişim suçunda nitelikli haller, Türk Ceza Kanunu madde 243/3’de yer almaktadır. Hukuka aykırı erişim nedeniyle sistemin içerisindeki verilerin yok olması ya da değişmesi bu suça netice yüzünden cezanın ağırlaştırılmasını gerektiren nitelikli durumu oluşturur.
Failin kastının verilerin yok olması ya da değiştirilmesine yönelik olması gerekmez. Öyle ki, eğer fail sistem içerisinde yer alan verileri yok etmek veya değiştirmek kastıyla sisteme girmiş ise, bu durumda zaten bu suç değil, bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme ya da verileri değiştirme suçu işlenmiş olur. Bütün bu doğrultulardan da ve kanunlarımızdan yola çıkarak belirtebiliriz ki; Bilişim suçu cezası, suçun nitelik özellikleri kapsamında oluştuğu zaman, ceza oranında artış olur.
En Büyük Bilişim Suçları
Bilişim suçları, ilerleyen teknoloji ile daha da artışa geçmektedir. Günümüzde banka, fatura, ödemeler, alım-satım vb. pek çok işimizi teknolojik aletler ile yapmaktayız. Fakat bu durumlarda iyi niyetli olmayan, bilgisayar hackerleri olarak da tabir edilen kişiler, suç unsurlarını oluşturacak eylemlerde bulunabiliyorlar.
Bilişime dair tek suç alanı, banka ve kredi kartları gibi etkenlerle yapılmaz. Bunun yanı sıra sosyal medya araçları olarak kullandığımız, hatta eğlenceli vakitler geçirdiğimiz araçlar aracılığı ile de yapılmaktadır. Günümüzde hemen her yaş grubu sosyal medya araçları kullanarak resimlerini ya da farklı bilgilerini bu platformlarda paylaşmaktadır. Hackerler, kişilerin sosyal medya da kullandıkları şifreleri tekniksel olarak ele geçirerek, hesap içerisinde yer alan bilgilere erişebiliyor ve hatta kişilerin özel bilgilerini, resimlerini farklı amaçlarla kullanabiliyor. Ülkemizde de belirlenen istatistik raporlara göre, sosyal medya üzerinden işlenen suçlar, bilişim suçları arasında en fazla işlenen suçlardan olmaktadır.
Bilişime dair yapılan suçlar da olmaktadır. Ülkemizde internet suçlarına dair en kapsamlı düzenleme, 2007 yılında yapılmıştır. 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Ve Bu Yayınlar Yolu İle İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında düzenlenen kanun kapsamıyla, daha öncede düzenlenen kanun maddeleri genişletilmiş ve çoğaltılmıştır. İlerleyen teknolojiden faydalanmak isteyen herkesin, bu doğrultuda yer alan hukuksal haklarının korunması için, yeni düzenlemeler yapılmıştır. Kanunlarımıza göre bu alanda yer alan suçlara örnek verecek olursak;
- Haberleşmenin engellenmesi, madde 124
- Hakaret, madde 125
- Haberleşmenin gizliliğini ihlal etme, madde 132
- Kişiler arası konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması, madde 133
- Özel hayatın gizliliğinin ihlal edilmesi, madde 134
- Kişisel verilerin kaydedilmesi, madde 135
- Verileri hukuka aykırı olarak ele geçirme ya da verme, madde 136
- Verileri hukuka aykırı olarak ele geçirme ya da verme, madde 138
- Nitelikli hırsızlık, madde 142
- Müstehcenlik, madde 226
- Manevi haklara tecavüz, madde 71
- Mali haklara tecavüz, madde 72
Bilişim suçu cezası, yazımızın içeriğinde konuya dair pek çok bilgi alanından bahsedeceğiz. Farklı bilgiler edinmek için, yazımızı okumaya devam ediniz.
Siber Suçlar Para Cezası Ne Kadar
Siber suçlardan dolayı yargılanan kişilere, hapis cezası verilebileceği gibi Adli para cezası da verilebilir. Suçun içeriğine ve işlenme şekline göre, her iki cezada bir arada olarak uygulanabilir. Burada en önemli etken suçun hangi koşullarda ve hangi şekillerde işlendiğidir. Siber suçlarda uygulanan Adli para cezaları hakkında birkaç madde belirtecek olursak;
- TCK 243 ve 244 kapsamında tanımlanan suçların işlenmesi nedeniyle kişinin, kendisinin ya da başkasının yararına haksız yarar oluşturması etkeninde, 5000 güne kadar Adli para cezası uygulamasına hükmedilebilir
- Banka veya kredi kartlarını kötüye kullanan kişi hakkında, 5000 güne kadar Adli para cezasına hükmedilir
- Başkalarına ait banka hesapları ile ilişkilendirerek sahte banka veya kredi kartı üreten, satan, devreden, satın alan ya da bu duruları kabul eden kişi hakkında, 10000 güne kadar Adli para cezasına hükmedilir
- Sahte banka ya da kredi kartı kullanan kişi hakkında (ağırlaştırıcı etken bulunmadığı durumlarda) 5000 güne kadar Adli para cezasına hükmedilir
- Yasak cihaz ya da programların kullanılması suçunu işleyen kişi hakkında, 5000 güne kadar Adli para cezasına hükmedilir
Yukarıda belirttiğimiz maddelere ek olarak açıklamak isteriz ki; Kanunda açıklanan bu suç kapsamında sadece Adli para cezasına hükmedilmez, bunun yanı sıra hapis cezası kararı da verilebilir.
Bilişim Suçları Örnekleri
Genel olarak bilişim suçlarını belirtecek olursak;
- Bilişim sistemine girme ve orada kalma, TCK madde 243
- Bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme, TCK madde 244
- Banka ve kredi kartlarının kötüye kullanılması, TCK madde 245
- Yasak cihaz veya program kullanma, TCK madde 245/a
Bilişim suçunda konular ve bilişim suçu cezası kendi içinde pek çok ayrıma uğramaktadır. Konular hakkında birkaç açıklama yapacak olursak;
Bilişim sistemine girme ve orada kalma: TCK madde 243/1’de “bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak girme ve orada kalmaya devam etme” suç olarak düzenlenmiş. TCK madde 243/2’de bu suçun “bedeli karşılığı yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi” cezanın indirilmesini gerektiren nitelikli bir hal olarak öngörülmüş. TCK madde 243/3’te ise, cezanın netice yüzünden ağırlaştırılmasını gerektiren nitelikli hal olarak, bu fiil sonucunda “sistemin içerdiği veriler yok olması veya değişmesi” konusuna yer verilmiştir.
Bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme: TCK madde 244/1’de “bilişim sisteminin işleyişini engellemek veya bozmak” suç haline getirilmiş. TCK madde 244/2’de ise “bilişim sistemindeki verileri bozma, yok etme, değiştirme veya erişilmez kılma, sisteme veri yerleştirme, var olan verileri başka bir yere gönderme” suç olarak düzenlenmiştir. Her iki suçun “bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi” cezanın ağırlaştırılmasını gerektiren nitelikli hal olarak öngörülmüş. TCK madde 244/4’te bu yolla “haksız bir çıkar sağlanmasına” ise ayrı bir suç olarak yer verilmiştir.
Banka ve kredi kartlarının kötüye kullanılması: TCK madde 245, 765 sayılı TCK madde 525b/2’de düzenlenen “bilişim sistemi aracılığıyla hukuka aykırı yarar elde edilmesi” suçunun, hukuka aykırı olarak ele geçirilen banka ve kredi kartlarının kullanılması suretiyle ortaya çıkan duraksamayı gidermek amacı vardır. Bankaların ve kart sahiplerinin zararına olarak hukuka aykırı yarar sağlanmasının hırsızlık, dolandırıcılık, güveni kötüye kullanma gibi klasik suç tipleri çerçevesinde cezalandırılamayacağı göz önünde bulundurularak, bu tür davranışlar bağımsız suç olarak düzenlenmiştir.
Yasak cihaz veya program kullanma: Bilgisayar programının, cihazın, şifrenin ya da sair kod ile bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suretiyle işlenebilen diğer suçların işlenmesi için yapılması ya da oluşturulması durumunda, bunları imal eden vb. etkenlerinin yapılması kapsamıdır.
Siber Suç Örnekleri
Siber suçlar ve bilişim suçları aynı kapsam altında belirlenen, iki terimdir. Bu iki terimde de anlatılmak istenen aynı etkenlerdir sadece burada kullanılan aynı anlama gelen iki ayrı konu başlığı olmaktadır. Bu sebeple de, bilişim suçu cezası ve siber suçların cezaları da örnekleri de aynı olmaktadır. Siber suçlardan biride, kartın rıza dışında kullanılması veya kullandırılması olmaktadır.
Fail bu kartı kullanarak veya kullandırarak kendisine ya da başkasına yarar sağlar. Yarar, kart kullanılarak ya da kullandırılarak elde edilmiş olmalıdır. Bu nedenle, kart değil de kart üzerindeki bilgiler kullanılarak bir yarar elde edilmiş ise, bu suç değil, TCK madde 244/4’te yazılı suç oluşur. Örneğin; başkasına ait kredi kartı üzerindeki bilgiler kullanılmak suretiyle internet üzerinden alışveriş yapılması durumu belirtebiliriz.
Yararın elde edilmesi ile kartın kullanılması arasında bir bağlantı yoksa bu suç değil, yerine göre hırsızlık, dolandırıcılık ya da yağma gibi başka suçlar gündeme gelir. Duruma örnek vererek açıklamak gerekirse; Failin, kart sahibini bıçak zoruyla bankamatikten para çekmeye zorlaması durumunda yağma ya da bankamatikten çekilen paranın alınıp kaçırılması durumunda hırsızlık suçundan dolayı fail ceza alır.
Kullanma ya da kullandırma, rıza dışında olmalıdır. Rıza açıklama yetkisi, kartın sahibi veya kartın verilmesi gereken kişi olarak belirtilmiştir. Bu madde anlamında “kartın verilmesi gereken kişi” deyimi, henüz ilgili banka kart üzerindeki mülkiyet hakkının, onu çıkaran banka veya kredi kurumuna ait olduğu göz önünde bulundurulduğunda, kart sahibi ifadesi yerine kartın taşıyıcısı ifadesinin kullanılması daha uygun olur.
Bilişim Suçları Şikâyet
Bilişim suçları hazırlanacak bir dilekçe işlemi, şikâyet edilebilir. Hazırlanan dilekçe ile birlikte Cumhuriyet Başsavcılığına veya bulunulan yerdeki Siber Suçlarla Mücadele Müdürlüklerine yapılabilir. Yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı suçun işlenmiş olduğu bölgedeki Cumhuriyet Başsavcılığı olmaktadır. Siber suçlar mail olarak şikâyet edilemez. Fakat cimer aracılığı ile şikâyetçi olma hakkı kullanılabilir. Cimer aracılığı ile yapılan başvurularda, bilgiler savcılık makamına iletilir. Cimerin bu konudaki tek görev ve yetkisi, konuyu idari başvuru olarak değerlendirip, konuyla ilgili olan yetkili birime bildirim yapmaktır.
Bilişim Suçları Nelerdir
Bilişim suçları bir diğer adı ile siber suçlar, teknolojik aletler aracılığı ile yapılan suçlardır. Gelişen teknoloji her ne kadar hayatımızı kolaylaştırıyor olsa da, bazı etkenlerde de mağduriyet yaşamamıza sebebiyet veriyor. Bilişim suçlarının gruplara ayrılmı8ş şekillerini yazımızın içerisinde de belirtmiştik. Türk Medeni Hukuku kanunları içerisinde, son yıllarda bilişim suçu cezası hakkında değişiklikler yapılmış ve kanun kapsamları daha da genişletilmiştir. Buradaki en temel amaç kişilerin, hukuksal yararlarının korunmasıdır.
Kanun koyucu 3756 sayılı Kanunla eski Türk Ceza Kanununun 525. Maddesini (a-b-c-d) şeklinde maddeleştirerek yaptığı düzenlemeyi yeni TCK’ya yeni gelişmeleri de dikkate alarak aktarmıştır. Böylece bilişim suçları, TCK’nın ikinci kitabının “Topluma Karşı Suçlar” başlıklı üçüncü kısmı içerisinde 10. Bölümde “Bilişim Alanında Suçlar” başlığı altında düzenlenmiştir (madde 243-246). Bu bölüm içerisinde sırasıyla;
- Bilişim sistemine girme ve orada kalma suçu (TCK madde 243),
- Bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme suçu (TCK madde 244/1-2)
- Bilişim sistemi aracılığı ile yarar sağlama suçu (TCK madde 244/4)
- Banka ve kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu (TCK madde 245) olmak üzere ayırmıştır.
Ayrıca hırsızlık ve dolandırıcılık suçunun “bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmesi” bu suçlarda cezanın ağırlaştırılmasını gerektiren nitelikli hal olarak düzenlenmiştir. (TCK madde 142/2-e, madde 158/1-f)
Bilişim Suçları Örnek Dava Yargıtay Kararı
Bilişim suçlarına dair verilen Yargıtay kararları hakkında yazımızın bu kısmından bilgi edinebilirsiniz.
1-) Yar. 11. CD., 20.09.2006, 2696/7334
Buna karşılık Yargıtay’a göre, “Sanığın şikâyetçilere ait hesaplardan internet aracılığı ile kendi hesabına para aktarmaktan ibaret eyleminde gerçek kişiye yönelik hile ve desise bulunmadığı gözetilmeden 5237 sayılı TCK. 244/4 maddesi yerine suç vasfında hataya düşülerek dolandırıcılık suçundan hüküm kurulması yasaya aykırıdır.
2-) Yar. 11. CD., 18.9.2007, 6963/5533
“Sanığın, mağdurların bankalarda bulunan para hesaplarındaki var olan verileri (bilgileri) sahte kimliklerle açtırdığı. Ayrıca hesaplara internet yoluyla göndererek, yine sahte kimliklerle bu paraları çekmek istemesinden ibaret eylemlerinin; paranın sanığın açtırdığı hesaplara intikaline kadar gerçek kişilere yöneltilmiş hile bulunmayıp eylemlerin tamamen bilişim sistemi içinde gerçekleştirildiğinden, her bir mağdura karşı işlenmiş suç vardır. Bunun içinde ayrı ayrı 5237 sayılı TCK 244/4 maddesine uyan suçu oluşturduğu ve paranın açtırdığı hesaplara transferiyle suçun tamamlanacağı gözetilmeden, suçun vasıflandırılmasında yanılgıya düşülerek nitelikli dolandırıcılığa teşebbüs suçundan mahkûmiyet hükmü kurulması yasaya aykırıdır
3-) Yar. 11 CD., 8.10.2009, 14916/11372
“Sanığın T… Ç… isimli kişiye ait nüfus cüzdanını ele geçirerek kendi resmini yapıştırdığı, bununla Yapı Kredi Bankasının Cennet Şubesine başvurarak kredi kartı çıkarttığı, 20.04.2000 tarihinde teslim aldığı kredi kartı ile çeşitli tarihlerde mal ve hizmet alımı yaparak nakit çektiği, en son 13.12.2000 tarihinde kullandığı kredi kartının borcunu ödemediği için kartın banka tarafından kullanıma kapatıldığı, bankanın T.. Ç.. hakkında icra takibine başlaması nedeniyle olayın ortaya çıktığı anlaşılmaktadır.
Sanığın ele geçirdiği başkasına ait nüfus cüzdanını kullanarak banka görevlilerince basımını sağladığı kredi kart “sahte oluşturulan” kart niteliğinde olup bu kartın kullanılması suretiyle kendisine haksız yarar sağlaması eylemi daha ağır cezayı gerektiren başka bir suçu oluşturmadığından 5237 sayılı Yasanın 245/3 maddesinde düzenlenen suçu oluşturmaktadır. Burada sanığın eyleminin TCY’nın 158/1 maddesinde düzenlenen dolandırıcılık suçunu oluşturabileceği düşünülebilir ise de, yasa koyucunun banka ve kredi kartları için getirdiği ve miktar olarak daha ağır cezayı gerektiren özel düzenleme nedeniyle bu maddenin olayda uygulanma yeri bulunmamaktadır.
4-) Yar. 11 CD., 26.4.2006, 1856/3468
“Sanıkların olay günü, başkasına ait manyetik kart bilgileri ile birlikte kart şifrelerini ele geçirip, bu şekilde ele geçirilen manyetik bilgileri beyaz kart denilen boş kartlara yazarak kartların ikizini üretmek suretiyle bu kartlarla alış veriş yapmak ya da nakit para çekmek amacıyla düzenek hazırladılar. Deniz Bank’a ait ATM makinesine güvenlik kamerasını bantla kapatarak, yanlarında getirdikleri 60 cm. uzunluğunda içinde elektronik bağlantılar bulunan kamera düzeneğini ve kart kopyalama cihazını ATM makinesine monte ederek araçlarında beklemeye başladılar. Başladıkları sırada henüz kopyalama yapamadan yakalandıkları. Ayrıca sanıkların eylemlerinin suç tarihi olan 26.6.2005 tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 5237 sayılı TCK 244/2-3 maddesinde tanımlanan suçu oluşturmadığı. 5237 sayılı TCK 5377 Sayılı Yasa değişikliği ile değişik 245/2 maddesinde de suç tarihinden sonra yürürlüğe girdiğinin anlaşılması karşısında, yüklenen eylemlerinin yürürlükte bulunan 5237 sayılı TCK 158/f maddesinde tanımlanan suçu oluşturup oluşturmayacağına ilişkin delillerin tartışılması gerekli olup…”
Bilişim suçu cezası başlıklı yazımızın son kısmında ise, konu hakkında danışanlarımızdan sıklıkla gelen soruları yanıtlayacağız.
Bilişim Suçlarına Dair Sorular
Bilişim suçlarına örnekler nelerdir?
- Kullanıcıların kişisel bilgilerini ele geçirmek
- İnternet araçları aracılığı ile kurulan sosyal medya gruplarında, kişileri rahatsız etmek
- Bilgi hırsızlığı yapmak
- Sisteme zarar verme aracılığı ile bilgi edinmek
- Kötü amaç içeren yazılımlar üretmek
- İnternet üzerinden ya da bilişsel araçlarla çalınan bilgilerle hırsızlık, dolandırıcılık vb. eylemlerde bulunmak
- Sisteme virüs bulaştırmak
- Diğerleri
Bilişim sistemlerinin kullanılmasıyla hırsızlık cezası nedir?
Bu suçun cezası belirlenirken; suçun işlenme şekli, verilen zarar ve diğer etkenler göz önünde bulundurulur.
Bilişim suçlarına kim bakar?
Bilişim suçlarına ağır ceza mahkemeleri, asliye ceza mahkemeleri bakmaktadır.
Siber suçlara neler bakar?
Siber suç ve bilişim suçu aynı olduğu için, bir önceki sorumuzun yanıtı içerisinde belirttiğimiz ağır ceza mahkemeleri ve asliye ceza mahkemeleri siber suçlar içinde görevlidir.
Siber suçlar ne zaman sonuçlanır?
Siber suçların mahkemelerinin sonuçlanması için, net bir tarih verilmesi yanlış bir durum olur. Çünkü mahkemenin ilerleme sürecini etkileyen pek çok unsur olabilir.
Siber suçlar kaç yıldan başlıyor?
Siber suçların hapis cezası kararları 1 yıldan ve Adli para cezası olarak başlamaktadır. Suçun içeriğindeki işlenme şekline göre bu cezalarda artış vb. etkenler yapılabilir.
Bilişim suçu cezası ve siber suçlara dair olan konular hakkında detaylı görüşme yapmak için, hukuk büromuzla iletişime geçebilir ve danışmanlık randevusu talep edebilirsiniz.
0