Türk Medeni Kanunu’nda yer alan düzenlemeler, boşanma, ölüm ya da evliliğin başka bir sebeple sona ermesi durumunda devreye girer. Bu yazıda, eşler arası mal rejimi türlerini ve hukuki sonuçlarını ayrıntılı biçimde inceleyeceğiz.
Mal Rejimi Nedir? Mal rejimi, eşlerin evlilik boyunca edindikleri malların yönetimi, kullanımı ve evlilik sona erdiğinde nasıl paylaşılacağını düzenleyen kurallar bütünüdür. Her evlilikte bir mal rejimi bulunur.
Türk Medeni Kanunu’na göre eşler, evlilik öncesinde veya evlilik sırasında kendi aralarında mal rejimi sözleşmesi yaparak istedikleri rejimi seçebilirler. Eğer taraflar herhangi bir seçim yapmazsa kanunen edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli olur.
Eşler Arası Mal Rejimi Türleri
- Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi
- Mal Ayrılığı Rejimi
- Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi
- Mal Ortaklığı Rejimi
Şimdi bu rejimleri detaylı bir şekilde inceleyelim.
1. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi
Türkiye’de 2002 yılından itibaren yasal mal rejimi olarak kabul edilen sistemdir. Eğer eşler farklı bir mal rejimi seçmediyse, otomatik olarak bu rejim uygulanır.
- Edinilmiş mallar: Evlilik süresince alınan ev, araba, maaş, emeklilik hakları gibi gelirler bu kapsamdadır.
- Kişisel mallar: Evlilikten önce sahip olunan mallar, miras ve bağış yoluyla elde edilenler kişisel mal sayılır.
Boşanma halinde edinilmiş mallar eşler arasında eşit şekilde paylaşılır. Kişisel mallar ise sahibinde kalır.
2. Mal Ayrılığı Rejimi
Mal ayrılığı rejimi, her eşin kendi mal varlığı üzerinde tam yetkiye sahip olduğu bir sistemdir.
- Eşler kendi mallarını diledikleri gibi yönetir, satar ya da devredebilir.
- Boşanma durumunda ortak paylaşım söz konusu değildir; herkes kendi malıyla ayrılır.
Bu sistemde eşlerin birbirine karşı sorumlulukları azalır, ancak evlilikte ortaklık anlayışı zayıflayabilir. Özellikle iş hayatı güçlü olan eşlerin tercih ettiği bir rejimdir.
3. Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi
Eşler arası mal rejimi türleri arasında orta bir yol olarak görülen bu rejimde, her eş kendi mallarını yönetme hakkına sahiptir. Ancak boşanma halinde mallar paylaşılır.
- Eşlerin kişisel malları korunur.
- Evlilik süresince edinilen malların paylaşımı ise mahkeme kararıyla yapılır.
Bu sistem, mal ayrılığı ve edinilmiş mallara katılma rejiminin bir karışımı gibidir.
4. Mal Ortaklığı Rejimi
- Eşlerin mal varlıkları bir araya gelir ve ortak mal varlığı oluşturulur.
- Evlilik sona erdiğinde mallar ortak kabul edilerek eşit şekilde paylaşılır.
Bu rejimde kişisel mal ayrımı yapmak zordur. Dolayısıyla eşlerin tam bir ekonomik birlik oluşturmak istediği durumlarda tercih edilir.
0